Δευτέρα 21 Μαΐου 2012

ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΟΥ ΕΚΦΩΝΗΘΗΚΕ ΣΤΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΝΑΟ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΟΥ 2004


Η 14η Σεπτεμβρίου 1922 είναι ημέρα αποφράδα και επάρατος για τον Ελληνισμό, γιατί συνδέεται άμεσα με το τραγικότερο γεγονός της Ελληνικής Ιστορίας, γιατί έφερε το τέλος του Μικρασιατικού Ελληνισμού, το τέλος 40 αιώνων ιστορίας.
Έλληνες και ξένοι ιστορικοί συγκρίνοντας τη Μικρασιατική καταστροφή με την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 τη θεώρησαν ως πιό συγκλονιστικό, ως πιό συνταρακτικό γεγονός, σαν τη μεγαλύτερη για τον Ελληνισμό συμφορά. Κι’ αυτό δεν είναι καθόλου υπερβολή. Επώνυμοι ιστορικοί έγραψαν:
Η Μικρασιατική καταστροφή υπήρξεν η μεγαλύτερη και χειρότερη από την πτώση της Βασιλεύουσας. Το έτος 1453 σημαίνει το τέλος του Βυζαντίου. Το έτος 1922 είναι πολύ πιό τραγικό, γιατί έφερε το τέλος του Μικρασιατικού Ελληνισμού και Πολιτισμού. Το τέλος τεσσάρων χιλιάδων χρόνων ιστορίας. Γι’ αυτό όταν ασχολούμαι με τη μελέτη των ιστορικών γεγονότων της Μικρασιατικής καταστροφής, της εποποιΐας και του δράματος, δονούμαι κάτω από την επήρεια ενός ισχυρού συναισθήματος, δακρύζω, κλαίω, πονώ ψυχικά, συγκλονίζομαι. Δεν παρασύρομαι όμως από τη συναισθηματική αυτή φόρτιση, ούτε από συνειρμούς, ούτε από πολιτικές επιλογές ή επιρροές.
Η παράθεση των γεγονότων, δεν είναι γέννημα μιάς νοσηράς φαντασίας, ή ενός υποκειμενισμού ανταποκρινομένου στις προσωπικές μου απόψεις και εκτιμήσεις. Είναι το καταστάλαγμα, ο καρπός μιάς επίπονης εργασίας, μιάς εργασίας πνευματικής, μιάς προσεκτικής και συστηματικής μελέτης και έρευνας, με διάβασμα χιλιάδων σελίδων. Υποχρέωση του Ιστορικού είναι η αναζήτηση της αλήθειας. Το ουδέν ψεύδος να λέγεις και ουδέν αληθές να σιωπάς, είναι αδήριτος νόμος της Ιστορίας. Μπορεί ο ιστορικός να δίνει στα γεγονότα τη δική του ερμηνεία, να κριτικάρει, δεν έχει όμως το δικαίωμα να τα αλλάζει, να τα παραποιεί, να τα διαστρέφει παρασυρόμενος από υποκειμενισμό, πολιτικό φανατισμό, και ταξική συνείδηση. Προέχει ο σεβασμός της αλήθειας, πέραν των προσωπικών πολιτικών θέσεων ή προκαταλήψεων και βιωμάτων. Στην εποχή μας είναι ξεχασμένο το ιστορικό ήθος και η αλήθεια. Οι περισσότεροι ιστορικοί και διανοούμενοι με εισαγωγικά ή χωρίς, είναι αργυρώνητοι – πουλημένοι, ή υπηρετούν κομματικές σκοπιμότητες. Προσπάθησα να αποφύγω τις κακοτοπιές και τα σφάλματα και να σας παραθέσω τα γεγονότα συνοπτικά μεν, αλλά με σαφήνεια, αντικειμενικότητα και αμεροληψία, ώστε να εξαγάγετε ωφέλιμα συμπεράσματα και διδάγματα. Υπηρετώντας την αλήθεια, υπηρετώ τον άνθρωπο, την Ελλάδα. Αποφεύγω να καταλογίσω ευθύνες, ή να στιγματίσω πολιτικές παρατάξεις και πρόσωπα συνδεόμενα οπωσδήποτε άμεσα με την Εθνική τραγωδία, τις αθλιότητες, τις προδοσίες. Όχι γιατί μου απολείπει το θάρρος, αλλά σε ένδειξη σεβασμού στον χώρο και το εκκλησίασμα. Απλά αρκούμαι σε γενικούς αφορισμούς. Όταν πρωτοασχολήθηκα με τη μελέτη της μεγαλύτερης Εθνικής τραγωδίας μας των νεωτέρων χρόνων, η κυρίαρχη άποψη της Ελληνικής ιστοριογραφίας ήταν πως χάρη σε άφρονες ή προδοτικές πολιτικές των πολιτικών παρατάξεων χάθηκε η μεγάλη Ελλάδα, ο καρπός του οράματος αιώνων. Την άποψη αυτή, νεώτεροι ιστορικοί προσκείμενοι στον Μαρξισμό ή τον ιστορικό υλισμό την αντέκρουσαν, δεχόμενοι ως ουσιαστικό και καθοριστικό παράγοντα τον οικονομικό. Άλλοι απέδωσαν την τραγωδία σε πρόσωπα. Προσωπικά δέχθηκα την ιδεαλιστική αντίληψη ότι την ιστορία την δημιουργούν διάφορες προσωπικότητες αλλά και συγκυρίες. Πιστεύω ότι η συμβολή του ανθρώπινου παράγοντα στο ιστορικό γίγνεσθαι, είναι μεγάλη και αποφασιστική, γιατί χωρίς την ανθρώπινη δράση κάθε κίνηση της Ιστορίας είναι αδύνατη.
Επειδή η Μικρασιατική καταστροφή αποτελεί ένα μεγάλο κεφάλαιο της Εθνικής μας Ιστορίας, έταξα σαν σκοπό να αποκαλύψω την αλήθεια και να φυτέψω στη μνήμη του εκκλησιάσματος την τραγική μνήμη μιάς τεράστιας Εθνικής συμφοράς που έγραψε η πολιτική της υποτέλειας στους ξένους και ο επάρατος Εθνικός Διχασμός.
Αγαπητέ χριστιανέ,  
πρέπει να γνωρίζεις ότι η Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή υπήρξαν αποκλειστικά έργα των ξένων δυνάμεων, με τυφλά όργανα μερικούς Έλληνας που ενήργησαν με τις υποδείξεις τους και για τα συμφέροντά τους. η Μικρασιατική εκστρατεία άρχισε με την προώθηση των Ελληνικών δυνάμεων υπό τύπου χωροφυλακής των Άγγλων, για την περιφρούρηση των πετρελαίων της περιοχής Μουσούλης, τα οποία είχαν περιέλθει στα χέρια των Άγγλων. Και όταν οι Βρετανοί απόκτησαν την απόλυτη βεβαιότητα ότι δεν προδιαγραφόταν κανένας κίνδυνος για τα συμφέροντά τους, άφησαν στη τύχη το Ελληνικό εκστρατευτικό σώμα και τους συμπαγείς Ελληνικούς πληθυσμούς της Δυτικής Μικράς Ασίας.
Την Αγγλική στάση μιμήθηκαν και οι Γάλλοι καθώς και οι Ιταλοί, έχοντας όλοι τους παγιωμένα αποικιακά συμφέροντα στην περιοχή. Ο δε Γιάννης Κουχτσόγλου κρίνοντας τα γεγονότα και επισημαίνοντας τα αίτια της Μικρασιατικής καταστροφής στο μνημειώδες έργο του γράφει:
«Η Ελλάδα δεν έπρεπε να αναλάβει την Στρατιωτική Κατοχή της Ιωνίας και να επωμισθούν οι Έλληνες την κατοχή της Μικράς Ασίας».
Τις απόψεις αυτές τις ασπάζομαι και τις θεωρώ απόλυτα ορθές. Χωρίς την εμπλοκή μας στην εκστρατεία, την κατοχή και τις πολεμικές επιχειρήσεις, μέρος της Δυτικής Μικράς Ασίας, ενδεχόμενα και ο Πόντος να είχαν επιτύχει την Εθνική ανεξαρτησία αποτινάζοντας τα δεσμά τους, χωρίς αγώνες και πολεμικές ενέργειες. Και τούτο δεν είναι υπερβολή.
Από τα στοιχεία που παραθέτω, αναντίρρητα προκύπτει πως ναι μεν οι Έλληνες Μικρασιάται και Πόντιοι κατακτήθηκαν εδαφικά, πλην κυριαρχούσαν οικονομικά και αποτελούσαν πληθυσμιακά το μεγαλύτερο ποσοστό.
Ο Ελληνικός πληθυσμός παρέμεινε συμπαγής, ήτο σφριγώδης και ζωτικός και πλειοψηφούσε σε πολλές περιοχές.
Επί πλέον οι Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου διετήρησαν αναλλοίωτον την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη, την Ελληνική γλώσσα, τα ήθη και έθιμα, το Εθνικό φρόνημα, την Εθνική συνείδηση, τα Εθνικά ιδεώδη.
Ο συνολικός πληθυσμός των κατοίκων της Μικράς Ασίας, συμπεριλαμβανομένου και του Πόντου, ανήρχετο προ του 1922 σε 9.688.706. εξ αυτών Έλληνες Ορθόδοξοι 2.568.351, Τούρκοι και Οθωμανοί 1.802.697. υπερείχαν οι Έλληνες κατά 766.000. Τον υπόλοιπο πληθυσμό τον αποτελούσαν διάφορες Εθνότητες – μειονότητες, όπως Αρμένιοι, Τσιγγάνοι, Λαζοί και άλλοι.

ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ

ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑ ΕΘΝΟΤΗΤΕΣ


Συνολικός πίνακας του πληθυσμού της Μικράς Ασίας
κατά εθνότητες προ του 1922 :
α΄ ΣΥΝΟΛΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ

α. Έλληνες
ορθόδοξοι                                                                                                 2.568.351
Δυτικοί                                                                                                            18.000
Διαμαρτυρόμενοι                                                                                            5.000
Δυτικορθόδοξοι (Μελχίτες)                                                                         14.461
Έλληνες πολίτες (Ορθόδοξοι και Δυτικοί)                                      54.004
                                                                                                                    2.659.816
β. Χριστιανοί, εθνικά ακαθόριστοι
κόπτες                                                                                                              2.479
Δυτικοί Λατίνοι (Λατίν Ραγιασή)                                                      7.540

γ. Αρμένιοι
γρηγοριανοί                                                                                   617.157
Δυτικοί                                                                                             11.653
Διαμαρτυρόμενοι                                                                               8.458

δ. Αθίγγανοι και Ατσίγγανοι
                                                                                                         78.221

ε. Ιουδαίοι
                                                                                                         56.970

στ. Τούρκοι και Οθωμανοί
                                                                                                    1.802.697

ζ. Μουσουλμάνοι και μη Τούρκοι
1. Προελληνογενείς και Φρυγοπελασγογενείς
Κρήτες                                                                                             53.926
Γιουρούκοι                                                                                  1.291.861
Ερυθίνοι (Κηζήλ Μπας)                                                                384.834
Δερβίσες                                                                                        173.825
Λύκιοι Τουρκοφανείς                                                                      95.000
Πισίδες         »                                                                                  85.000
Λυκάονες     »                                                                                  70.000
Πάμφυλοι     »                                                                                  90.000
Ίσαυροι, Καπαδόκες (Αφσάροι)                                                    225.000
Γαλογραικοί                                                                                     95.000
Τροκμηνοί (Τρουκμένηδες)                                                             95.000
Βιθυνοί Τουρκοφανείς                                                                   200.000
Μεσοχαλδινοί                                                                                  80.000
Λαζοί                                                                                             125.000
Σάννοι                                                                                            303.955
Κόλχοι (Μιγγρελοί και Αβασγοί)                                                    21.510
Ίβηρες (Γεωργιανοί)                                                                        55.000
Ανσαρίτες                                                                                        64.000
Ζεϊμπέκοι (εξισλαμισθέντες Θράκες)                                              39.880
Αλβανοί                                                                                             5.300
Πομάκοι (εξισλαμισθέντες Θράκες)                                                85.823
Κιρκάσιοι                                                                                       433.582
Κούρδοι                                                                                         119.834

2. Άριοι Σλαύοι
βόσνιοι και Ερζεγοβίνοι                                                                  64.462

η. Σύροι

αραβίζοντες                                                                                     27.513
Μαρωνίτες                                                                                         8.314
Ιακωβίτες                                                                                         15.484
Συροχαλδαίοι                                                                                   16.434
Σύνολο                                                                                             67.744

θ. Ξένοι

1.      Χριστιανοί
Διαμαρτυρόμενοι
(Άγγλοι, Γερμανοί, Ολλανδοί, Αμερικανοί κ.ά.)                            14.913
δυτικοί Γάλλοι, Ιταλοί, Αυστριακοί κ.ά.                                        11.541
Διάφοροι ακαθόριστοι                                                                       3.943
Σύνολο                                                                                             30.397

2.      Μουσουλμάνοι
Τάταροι (μέτοικοι από την Κριμαία οι περισσότεροι)                    68.487
Πέρσες (Σχιΐτες)                                                                              10.051
Σύνολο                                                                                             78.518
Γενικό Σύνολο των κατοίκων της Μικράς Ασίας                    9.688.706

Β΄   ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΑΝΤΖΑΚΙΑ – ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ

1.      Μικρασιατικό σαντζάκι Κωνσταντινούπολης

Ο πληθυσμός στο Μικρασιατικό σαντζάκι της Κωνσταντινούπολης ήταν 334.186.

Έλληνες Ορθόδοξοι                                                                       118.000
     »        Δυτικοί (Καθολικοί)                                                           2.000
αρμένιοι Γρηγοριανοί                                                                     36.560
      »        Δυτικοί (Καθολικοί)                                                          1.000
Κούρδοι                                                                                             6.030
Πομάκοι (Εξισλαμισθέντες Θράκες)                                                 3.000
Αλβανοί                                                                                             5.000
Κρήτες (Μουσουλμάνοι)                                                                   2.000
Βόσνιοι                                                                                              4.000
Ατσίγγανοι, Τάταροι, Άραβες, και διάφοροι
άλλοι μη Τούρκοι Μουσουλμάνοι                                                    2.000
Ισραηλίτες ή Ιουδαίοι                                                                        5.695
Ξένοι, ανήκοντες σε διάφορες Εθνότητες,
μαζί και Έλληνες πολίτες                                                               18.497 Τούρκοι και Οθωμανοί                                                                  119.552

2.      Βιλαέτι Σμύρνης

Ο   πληθυσμός   στο   Βιλαέτι   της   Σμύρνης   ήταν :               1.400.500

Έλληνες Ορθόδοξοι                                                                       676.090
     »        Καθολικοί                                                                         15.000
Κρήτες (Μουσουλμάνοι)                                                                 32.326
Ζεϊμπέκοι                                                                                         39.800
Πομάκοι                                                                                           20.329
Γιουρούκοι (Βιθυνοί, Μυσοί, Λύκιοι)                                             96.825
Κιρκάσιοι                                                                                         25.000
Δερβίσες                                                                                            9.026
Αθίγγανοι                                                                                           3.845
Αρμένιοι                                                                                          18.328
Πέρσες                                                                                               6.051
Βόσνιοι                                                                                            20.462
Διάφοροι Διαμαρτυρόμενοι                                                               3.405
      »        Καθολικοί                                                                          6.240
Τούρκοι και Οθωμανοί                                                                  378.769
Τάταροι                                                                                            12.090
Ιουδαίοι                                                                                            36.834

3.      Βιλαέτι Προύσας – πόλη της Μ. Ασίας

Ο   πληθυσμός   στο   Βιλαέτι   της   Προύσας   ήταν  :             1.626.800

Έλληνες Ορθόδοξοι                                                                       374.799
     »        Καθολικοί                                                                              100
     »        Διαμαρτυρόμενοι                                                                   500
Τούρκοι και Σελτζούκοι και Οθωμανοί                                        305.785
Τάταροι                                                                                            30.000
Βόσνοι                                                                                             40.000
Δερβίσες                                                                                          10.000
Γιουρούκοι (Βιθυνοί ή Μυσοί)                                                     600.000
Πομάκοι (Εξισλαμισθέντες Θράκες)                                               50.000
Κιρκάσιοι                                                                                       108.000
Κρήτες                                                                                             14.500
Αρμένιοι                                                                                          88.995
Ιουδαίοι                                                                                              3.985
Ατσίγγανοι                                                                                         1.236
Ξένοι                                                                                                  1.000

4.      Σαντζάκι Νικομήδειας – πόλη της Μ. Ασίας

Ο  πληθυσμός  στο  Σαντζάκι  της  Νικομήδειας  ήταν  :             316.614

Έλληνες Ορθόδοξοι                                                                      116.372
Λαζοί                                                                                                 5.000
Γιουρούκοι (Βιθυνοί)                                                                       12.330
Πομάκοι (Εξισλαμισθέντες Θράκες)                                               10.000
Κιρκάσιοι                                                                                         25.000
Αθίγγανοι                                                                                           2.200
Αρμένιοι                                                                                          52.635
Ισραηλίτες                                                                                          2.587
Τούρκοι και Οθωμανοί                                                                    85.500
Τάταροι                                                                                              5.000

5.      Σαντζάκι Πηγών

Ο   πληθυσμός   στο   σαντζάκι   των   Πηγών   ήταν :                 171.698

Έλληνες Ορθόδοξοι και Καθολικοί                                                 89.054
Τούρκοι και Οθωμανοί                                                                    50.000
Γιουρούκοι (Μυσοί)                                                                        16.641
Κιρκάσιοι                                                                                          5.000
Πομάκοι (Εξισλαμισθέντες Θράκες)                                                2.494
Ατσίγγανοι                                                                                        1.100
Αρμένιοι (Γρηγοριανοί και Καθολικοί)                                            3.688
Ισραηλίτες                                                                                          2.969
Ξένοι (Άγγλοι, Γάλλοι, Ιταλοί κ.ά.)                                                     372
Πέρσες                                                                                                  387

6.      Βιλαέτι Κιλικίας – Χώρα της Μ. Ασίας

Ο   πληθυσμός   στο Βιλαέτι   της   Κιλικίας   ήταν :                    422.810

Έλληνες                                                                                        128.000
Ανσαρίτες                                                                                       56.000
Γιουρούκοι (Αφσάροι)                                                                   44.000
Σύροι                                                                                              12.000
Αθίγγανοι                                                                                       16.650
Κιρκάσιοι                                                                                       13.200
Μαρωνίτες                                                                                       4.539
Κούρδοι                                                                                          20.000
Ξένοι διαφόρων εθνοτήτων                                                                 400
Ισραηλίτες                                                                                              10
Αρμένιοι                                                                                          87.000
Τούρκοι                                                                                           41.011

7.      Βιλαέτι Σεβάστειας – πόλη παρά τον Άλυν ποταμόν

Ο    πληθυσμός   στο   Βιλαέτι   της   Σεβάστειας   ήταν :         1.057.500

Έλληνες                                                                                         180.000
Κόλχοι (Μιγγρελοί)                                                                         60.000
Κιρκάσιοι και Αβασγοί                                                                    70.000
Ερυθίνοι (Κηζηλμπάσηδες)                                                           279.834
Γιουρούκοι (Παφλαγόνες και Χάλυβες)                                         86.000
Αφσάροι (Ίσαυροι ή Καπαδόκες)                                                    25.000
Κόπτες                                                                                                  400
Αρμένιοι                                                                                        170.433
Ιουδαίοι                                                                                                 400
Τουρκμάνοι (Τροκμηνοί)                                                                15.000
Τούρκοι και Οθωμανοί                                                                  150.433
Τάταροι                                                                                            20.000

8.      Βιλαέτι Κασταμονής – παρά του Εύξεινου Πόντου Παφλαγονία

Ο   πληθυσμός   στο Βιλαέτι   της   Κασταμονής   ήταν :             960.700

Έλληνες Ορθόδοξοι                                                                       134.919
Σάννοι (Τσάννοι)                                                                           123.955
Κόλχοι (Μιγγρελοί)                                                                       100.510
Κιρκάσιοι και Αβασγοί                                                                    40.000
Βιθυνοί                                                                                           200.000
Κόπτες                                                                                                2.079
Αθίγγανοι                                                                                            1.875
Γιουρούκοι (Παφλαγόνες, Λύκιοι)                                                 240.500
Αρμένιοι                                                                                             2.647
Ιουδαίοι                                                                                              1.300
Τούρκοι και Οθωμανοί                                                                  112.915

9.      Βιλαέτι Τραπεζούντας – πόλη παράλια επί του Εύξεινου Πόντου

Ο    πληθυσμός   στο Βιλαέτι   της   Τραπεζούντας ήταν :         1.209.055

Έλληνες Ορθόδοξοι                                                                      404.633
Λαζοί                                                                                             120.000
Σάννοι                                                                                            180.000
Μεσοχαλδινοί                                                                                  80.000
Κόλχοι (Μιγγρελοί)                                                                         50.000
Ίβηρες (Γεωργιανοί)                                                                        55.000
Κιρκάσιοι, Αμπαζάδες, Αβασγοί                                                     79.000
Αθίγγανοι και Ατσίγγανοι                                                                  5.000
Αρμένιοι                                                                                           46.500
Ιουδαίοι                                                                                            400 Τούρκοι και Οθωμανοί                                                                   188.521

10. Βιλαέτι Άγκυρας

Ο   πληθυσμός   στο   Βιλαέτι   της   Άγκυρας   ήταν :                  874.532

Έλληνες                                                                                          107.798
Ερυθίνοι (Κηζίλ Μπας)                                                                    55.000
Γιουρούκοι                                                                                        85.000
Αφσάροι Τουρκοφανείς (Καπαδόκες)                                            100.000
Γαλλογραικοί                                                                                  150.000
Δερβίσες                                                                                           49.500
Τροκμηνοί                                                                                      100.000
Αθίγγανοι                                                                                           2.424
Αρμένιοι                                                                                           94.200
Ιουδαίοι                                                                                                 478
Ξένοι διαφόρων Εθνοτήτων                                                                  400
Τούρκοι                                                                                          129.732

11. Βιλαέτι Ικονίου – πόλη της Μ. Ασίας

Ο   πληθυσμός    του    Ικονίου    ήταν :                                      1.101.549

Έλληνες                                                                                           180.000
Ερυθίνοι (Κηζιλμπάσηδες)                                                               50.000
Γιουρούκοι (Φρύγες, Λυκάονες κ.ά.)                                               55.000
Αθίγγανοι                                                                                          15.000
Κρήτες                                                                                                5.000
Κούρδοι                                                                                            10.000
Αφσάροι (Καπαδόκες και Ίσαυροι)                                               110.000
Κιρκάσιοι                                                                                          20.000
Δερβίσες                                                                                         105.000
Κόπτες                                                                                                   400
Αρμένιοι                                                                                             9.729
Ιουδαίοι                                                                                                 605
Ξένοι                                                                                                      471
Τούρκοι                                                                                          200.000
Λύκιοι Τουρκοφανείς                                                                      95.000
Πισίδες            »                                                                               85.000
Παμφύλιοι       »                                                                               90.000
Λυκάονες         »                                                                               70.549

Στα επόμενα κεφάλαια, εξετάζουμε συνοπτικά, εθνολογικά τις μεγαλύτερες μειονότητες του μικρασιατικού μωσαϊκού, για να προχωρήσουμε μετά στα απαραίτητα συμπεράσματα για τις εθνικές ελληνικές και τις τουρκικές επιδιώξεις, που διασταυρώνονταν αντίμαχες στον ίδιο χώρο.

Βιλαέτι Χαλεπίου (Χαλυβώνος, Βερροίας)

Έλληνες Ορθόδοξοι                                                                        72.226
Γιουρούκοι                                                                                      55.565
Αθίγγανοι                                                                                        27.500
Ανσαρίτες                                                                                          8.000
Κιρκάσιοι                                                                                          2.500
Σύροι                                                                                                47.431
Μαρωνίτες                                                                                         3.774
Κούρδοι                                                                                            33.834
Αρμένιοι                                                                                           23.148
Οθωμανοί και Τούρκοι                                                                     40.479
Ιουδαίοι                                                                                               1.714
Ξένοι                                                                                                      800
Σύνολο                                                                                            316.971 



ΠΙΝΑΚΕΣ ΤΩΝ ΕΘΝΟΤΗΤΩΝ ΣΕ ΠΟΣΟΣΤΑ
ΚΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ

Παραθέτουμε πίνακες των ποσοστών που αντιπροσωπεύει κάθε εθνότητα στον εθνολογικό πολυδαίδαλο μικρασιατικό χώρο και σε κάθε μιά περιοχή του. Οι πίνακες των ποσοστών είναι βασισμένοι στους προηγούμενους πίνακες, οι οποίοι παρουσιάζουν την αριθμητική δύναμη των εθνοτήτων.

Σαντζάκι Πηγών

Έλληνες                         51    %                Αρμένιοι       2   %
Γιουρούκοι (Μυσσοί)      9    %                Τούρκοι      29   %
Κιρκάσιοι                         2,9 %               

Οι Έλληνες έχουν μόνοι τους απόλυτη πλειοψηφία. Μαζί με τους Αρμένιους και τους Κιρκάσιους, αγωνιστικά δηλωμένους κατά των Τούρκων, και με τους Γιουρούκους, οι οποίοι έχουν δείξει τα αντιτουρκικά φρονήματά τους,  ανεβάζουν τον αντιτουρκικό πληθυσμό στο 65% έναντι του 29% των Τούρκων και του 6% των Ισραηλιτών, Περσών, Ατσίγγανων, Ευρωπαίων και Πομάκων.

Σαντζάκι Νικομήδειας

Έλληνες                         36,8 %                  Αρμένιοι     16,6 %
Γιουρούκοι                      3,9  %                  Κιρκάσιοι     7,9 %
Λαζοί                               1,6  %                  Τούρκοι      27    %

Οι Έλληνες στο σαντζάκι της Νικομήδειας υπερτερούν των Τούρκων, κι αν προσθέσουμε σ’ αυτούς τους Αρμένιους, τους Κιρκάσιους, τους Γιουρούκους και τους Λαζούς έχουμε απόλυτη πλειοψηφία του αντιτουρκικού πληθυσμού, αυτών δηλαδή που αγωνίζονται κατά των Τούρκων.

Βιλαέτι Προύσας
(5 σαντζάκια)
Έλληνες                          23  %                     Κιρκάσιοι     6,6 %
Τούρκοι                          18   %                    Αρμένιοι       5,4 %
Γιουρούκοι  μαζί                                           Βόσνιοι         4,2 %
(Βιθυνοί και Μυσσοί)     36   %

Στο Βιλαέτι της Προύσας με τα 5 σαντζάκια έχουμε πάλι πρώτη εθνότητα την ελληνική. Προσθέτοντας τις εθνότητες με αντιτουρκικά φρονήματα, υπάρχει κι εδώ πλειοψηφία αυτών που μάχονται ενάντια των Τούρκων.

Βιλαέτι Σμύρνης
(5 σαντζάκια)

Έλληνες             55    %       Γιουρούκοι μαζί και
Τούρκοι              30    %      (Βιθυνοί, Μυσσοί, Λυκάονες)  6,9 %
Αρμένιοι               1,3 %      Βόσνιοι                                      1,4%
Κιρκάσιοι              1,7 %

Στο Βιλαέτι της Σμύρνης με τα 5 σαντζάκια, οι Έλληνες έχουν μόνοι τους την απόλυτη πλειοψηφία. Αν σ’ αυτούς προσθέσουμε τους αντιτουρκικά δηλωμένους πληθυσμούς και συνυπολογίσουμε τους με αντιτουρκικά φρονήματα Γιουρούκους, έχουμε δηλωμένο αντιτουρκικό πληθυσμό 66,4% με 33,6% Τούρκους και πιθανολογούμενους τουρκόφιλους. Δεν υπολογίζουμε τους 10.000 σχεδόν δυτικοευρωπαίους. Ειδικά στο σαντζάκι της Σμύρνης με το καζά Αϊβαλί έχουμε 495.174 Έλληνες και 219.583 Τούρκους.
Αν στους Έλληνες προσθέσουμε αυτούς που εξορίστηκαν, σκοτώθηκαν και πέθαναν από τις κακουχίες των διωγμών από το 1914 και ύστερα – έχουμε, σύμφωνα με επίσημους πίνακες 200.000 τέτοιους – τότε οι Τούρκοι δεν φτάνουν παρά τα 2/7 και οι Έλληνες τα 5/7 των κατοίκων. Το σαντζάκιο της Σμύρνης λοιπόν, είναι το ελληνικότερο σαντζάκι, καθώς μαρτυρούν οι αριθμοί.

Βιλαέτι Ικονίου
(5 σαντζάκια)

Έλληνες      16,2 %                               Ερυθίνοι    4,5  %
Τούρκοι      18,1  %                              Αρμένιοι    0,8  %
Κούρδοι        0,9  %                              Αφσάροι    9,8  %
Κιρκάσιοι      1,7  %                             

Στο Βιλαέτι Ικονίου οι Τούρκοι μαζί με τους τουρκόφιλους αποτελούν την πρώτη εθνότητα και οι Έλληνες τη δεύτερη.

Βιλαέτι Άγκυρας
(4 σαντζάκια)
Έλληνες      12,3 %                      Ερυθίνοι (Κιζίλ Μπας)    6,3 %
Τούρκοι      14,8 %                       Αφσάροι                        11,4 %
Αρμένιοι     10,7 %                       Τροκμηνοί                     11,4 %
Γιουρούκοι   9,7 %                        Γαλλογραικοί                17,1 %

Στο Βιλαέτι της Άγκυρας, έχουμε πρώτη εθνότητα τους Τούρκους μαζί με τους τουρκόφιλους και δεύτερη τους Έλληνες μαζί με τις εθνότητες τις δηλωμένες ως εχθρούς των Τούρκων.
Το Βιλαέτι της Άγκυρας, είναι μιά αναντίρρητα τουρκική περιοχή.

Μικρασιατικό σαντζάκι της Πόλης  

Έλληνες                                        36,1 %              Κούρδοι             1,8 %
Έλληνες υπήκοοι της Ελλάδας       2,7 %              Κιρκάσιοι          2,9 %
Τούρκοι                                         35,7 %              Αλβανοί            1,5 %
Αρμένιοι                                        11,2 %              Βόσνιοι             1,1 %

Στο σαντζάκι της Πόλης οι Έλληνες και οι αντιτουρκικές εθνότητες έχουν μιά μικρή πλειοψηφία έναντι των Τούρκων και των τουρκόφιλων.

Βιλαέτι Τραπεζούντας
(4 σαντζάκια)

Έλληνες                           35,1 %                    Κόλχοι                       4,0 %
Τούρκοι                           15,5 %                    Γεωργιανοί                4,5 %
 Λαζοί                                 9,9 %                    Κιρκάσιοι                  6,5 %
 Σάνοι                                14,8 %                   Αρμένιοι                    3,8 %
 Μεσοχαλδηνοί                   6,6 %     

Στο ποντιακό Βιλαέτι της Τραπεζούντας, με τον πάντα αειθαλή και παλμώδη Ελληνισμό, έχουμε πλειοψηφία του ελληνικού και φιλελληνικού  αγωνιστικά αντιτουρκικού πληθυσμού και μειοψηφία των Τούρκων και των εκτουρκισμένων πληθυσμών.

Βιλαέτι Κασταμονής
(4 σαντζάκια)
Έλληνες                               14,0 %              Τσάνοι ή Σάνοι          12,9 %  
Τούρκοι                               11,7 %               Κόλχοι                       10,4 %
Βιθυνοί                                20,8 %               Κιρκάσιοι                    4,1 %
Γιουρούκοι (Παφλαγόνες,
Χάλυβες, Λύκειοι)              25,0 %               Αρμένιοι                      0,2 %
Στο Βιλαέτι της Κασταμονής οι Έλληνες και οι αγωνιστικά εκδηλωμένες αντιτουρκικές εθνότητες αποτελούν μειοψηφία που δε φτάνει ούτε το 20% (Έλληνες, Κιρκάσιοι, Αρμένιοι). Οι Γιουρούκοι της περιοχής αυτής, ανήκοντας ως προς την καταγωγή στους Παφλαγόνες, Χάλυβδες και Λύκειους είναι εκτουρκισμένοι. Οι Βιθυνοί ανήκουν σε πληθυσμό με αντιτουρκικά φρονήματα, αλλά όχι έμπρακτα εκδηλωμένα. Οπωσδήποτε, η περιοχή είναι τουρκική, γιατί, κι αν ακόμα συνυπολογίσουμε τους Βιθυνούς, δεν φτάνουν όλες οι αντιτουρκικές εθνότητες παρά το 39,1%.

Βιλαέτι Σεβάστειας
(4 σαντζάκια)

Έλληνες                           17,2 %                        Γιουρούκοι             8,1 %
Τούρκοι                           14,2 %                        Αφσάροι                 2,3 %
Αρμένιοι                          16,1 %                        Κόλχοι                    5,6 %
Ερυθίνοι                          26,4 %                        Κιρκάσιοι                6,6 %

Στο Βιλαέτι της Σεβάστειας, οι αντιτουρκικές εθνότητες αποτελούν την πλειοψηφία (Έλληνες, Αρμένιοι, Κιρκάσιοι, Ερυθίνοι).

Βιλαέτι Κιλικίας
(4 σαντζάκια)

Έλληνες                           30,2 %                        Μαρωνίτες             1,0 %
Τούρκοι                             9,7 %                        Κιρκάσιοι               3,0 %
Γιουρούκοι                      10,4 %                        Ανσαρίτες             13,2 %
Αρμένιοι                          20,5 %                        Σύροι                      2,8 %
Κούρδοι                             4,7 %

Στο Βιλαέτι της Κιλικίας οι Έλληνες και οι αντιτουρκικές εθνότητες, φτάνουν το 62% (Έλληνες, Αρμένιοι, Κιρκάσιοι, Κούρδοι, Σύροι, Μαρωνίτες) και 10% οι όχι έμπρακτα εκδηλωμένοι κατά των Τούρκων Γιουρούκοι.

Βιλαέτι Χαλεπίου
(Βέρροιας, Χαλυβώνος)
Έλληνες                             22,0 %                     Σύροι                     14,9 %
Τούρκοι                             12,7 %                     Μαρωνίτες               1,1 %
Γιουρούκοι                        15,3 %                     Αρμένιοι                  7,3 %
Κιρκάσιοι                            0,7 %                     Κούρδοι                 10,6 % 
Ανσαρίτες                           2,5 %
Στο Βιλαέτι του Χαλεπίου οι Τούρκοι αποτελούν ασήμαντη μειοψηφία (Τούρκοι και Ανσαρίτες).

ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑ ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΤΑΞΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΝ, ΕΠΙΣΚΟΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΩΝ ΕΞΑΡΧΙΩΝ ΤΟ ΕΤΟΣ 1899

α. Οικουμενικό Πατριαρχείο
Μητροπόλεις

1. Μητρόπολη   Καισάρειας                   10. Μητρόπολη  Ικονίου
2.         »            Εφέσου                          11.          »          Πισιδίας
3.         »            Κυζίκου                         12.          »          Τραπεζούντας
4.         »            Νικομήδειας                  13.          »          Σμύρνης
5.         »            Νίκαιας                          14.          »          Άγκυρας
6.         »            Χαλκηδόνας                   15.         »          Φιλαδέλφειας
7.         »            Αμάσειας                        16.         »          Χαλδίας
8.         »            Προύσας                         17.         »          Προκοννήσου
9.         »            Νεοκαισάρειας               18.         »          Κολωνίας

επισκοπές

1. Επισκοπή      Εφέσου
2.        »             Ηλιούπολης
3.        »             Κρήνης
4.        »             Αναίων
5.        »             Σμύρνης
6.        »             Μοσχοννησίων

πατριαρχικές Εξαρχίες

1.      Μονή Σουμελά, της Κοιμήσεως Θεοτόκου
2.          »    Περιστερεώτα, του Αγίου Γεωργίου
3.          »    Βαζελώνας, του Αγίου Ιωάννου

β. Πατριαρχείο Αντιόχειας

1.      Μητρόπολη Ειρηνούπολης
2.               »         Ταρσού και Αδάνων ή Κιλικίας
3.               »          Χαλεπίου
4.               »          Σελευκείας
ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑ ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΤΑΞΗ
ΤΩΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΝ
ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΟΠΩΝ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 1899

Α. Οικουμενικό Πατριαρχείο

Μητροπόλεις

1. Μητρόπολη  Καισάρειας
2.          »           Εφέσου
3.          »           Κυζίκου
4.          »           Νικομήδειας
5.          »           Νίκαιας
6.          »           Χαλκηδόνας
7.          »           Αμάσειας
8.          »           Προύσας
9.          »           Νεοκαισάρειας
10.        »           Ικονίου
11.        »           Πισιδίας
12.        »           Τραπεζούντας
13.        »           Σμύρνης
14.        »           Άγκυρας
15.        »           Φιλαδέλφειας
16.        »            Χαλδίας
17.        »            Προκοννήσου
18.        »            Κολωνίας
19.        »            Ηλιούπολης
20.        »            Ροδόπολης
21.        »            Κρήνης
22.        »            Κυδωνιών
23.        »            Αναίων
24.        »            Δαρδανελλίων

επισκοπές
Επισκοπή Μοσχοννησίων (Εκατοννήσων)

Β. Πατριαρχείο Αντιόχειας
1. Μητρόπολη   Ειρηνούπολης
2.          »           Ταρσού και Αδάνων
3.          »           Χαλεπίου
4.          »            Σελευκείας
ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ


Εκκλησιαστικές
     
      επαρχίες



Έλληνες
ορθόδοξοι
Ελληνορθόδοξοι
Καθολικοί

Εκκλησίες
Παπάδες
Ελληνορθόδοξα Σχολεία


Αγοριών
Κοριτσιών

Σχολεία
Δάσκαλοι
Μαθητές
Σχολεία
Δάσκαλοι
Μαθητές


Άθροισμα

185.765

28

32

64


61

118

4.200

20

30

1.140



¨       


ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΕΣ ΕΠΑΡΧΙΕΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ  ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ


Έλληνες


Ελλην.
Κοιν.


Εκκλ.


Ιερείς

              
              ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ



ΑΓΟΡΙΩΝ

ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ
Σχολεία

δάσκαλοι
μαθητές
σχολεία
δάσκαλοι
Μαθητές
2.070.238

  1.319
2.305
 2.984
 1.660
  3.700
142.770
   378
   1.007
  49.647

¨       

ΟΛΙΓΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΩΝΙΑ

Υπήρξεν η κοιτίδα του Ελληνικού Πολιτισμού που μεταλαμπαδεύτηκε έπειτα στην Ελλάδα. Είναι η πατρίδα του Θαλή, ενός από τους επτά σοφούς, του Βάντα, επίσης άλλον εκ των επτά σοφών, των φιλοσόφων Ηρακλείτου, Αναξίμανδρου και Αναξιμένη, του Αναξαγόρα, του Ηροδότου, του Αισχίνη, του Φυσικού Ξενοφάνη, του περίφημου φιλοσόφου Δημοκρίτου, της Ασπασίας και δεκάδων άλλων, των οποίων τα ονόματα θα γέμιζαν ολόκληρες σελίδες. Μιά από τις πολιτείες της, η ξακουστή Σμύρνη διεκδικούσε πως σ’ αυτήν γεννήθηκε ο μέγιστος ποιητής όλων των αιώνων ο Όμηρος. Οι Τούρκοι την ονόμαζαν «Γκιαούρ Ισμίρ» (Ελληνική Σμύρνη).
Τα σχολεία της ξακουστά σε όλον τον Ελληνισμό με πρώτη την Ευαγγελική Σχολή, τα Λύκεια Αρώνη και Γιαννάκη καθώς και το εξαίρετο Ομήρειο Παρθεναγωγείο. Σ’ αυτά τα σχολεία αρκετοί γονείς από την Ελλάδα στέλνανε τα παιδιά τους εσωτερικά για να μάθουν γράμματα, αφού ήταν τα καλύτερα Ελληνικά Εκπαιδευτήρια εκείνου του καιρού. Θα αναφέρω ακόμα το Ελληνικό Ορφανοτροφείο, το Νοσοκομείο Άγιος Χριστόφορος και τις πολυάριθμες Ελληνικές Εφημερίδες, όπως η Αμάλθεια που πρωτοεκδόθηκε το 1838, η Αρμονία, η Ιωνία, η Νέα Σμύρνη, η Πρόοδος και τα περιοδικά Κόσμος, Όμηρος και το σατιρικό Κόπανος. Ελληνικές λέσχες, φιλαρμονικές, αθλητικά σωματεία όπως ο Πανιώνιος και ο Απόλλων που σήμερα συνεχίζουν τη δράση τους στην Αθήνα.

ΣΜΥΡΝΗ : «Η γη της Επαγγελίας»
Η πιό πλούσια και μεγαλύτερη πολιτεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετά την Κωνσταντινούπολη. Τον κορμό της τον αποτελούσε η Ρωμιοσύνη, όπως και σε όλες τις σημαντικές πολιτείες των Βιλαετίων, όπως προανέφερα, καθώς και στην ύπαιθρο, όπως η Ρωμιοσύνη πρωτοστατούσε και ρύθμιζε την οικονομική και κοινωνική ζωή. Έμποροι, Βιοτέχνες, Τραπεζίτες, Καραβοκύρηδες, Τεχνίτες, Γιατροί, Φαρμακοποιοί, Δικηγόροι. Ακόμα και στην Άγκυρα το μοναδικό Φαρμακείο, ως τη μάχη του Σαγγαρίου, το είχε Ρωμιός.

ΣΜΥΡΝΗ: «Το Παρίσι της Ανατολής»
Η ζωή για τους Έλληνες εύκολη, ξένοιαστη χαρούμενη. Η μόνη σκιά πως ζούσαν υπόδουλοι σε έναν δυνάστη καθυστερημένο και άξεστο. Αντίθετα, για τους περισσότερους Τούρκους, η ζωή ήταν δύσκολη, όπως δεν ήξεραν γράμματα, ξένες γλώσσες, τέχνες. Ήταν αναγκασμένοι να καταπιάνονται με τα πιό βαριά και κακοπληρωμένα επαγγέλματα.
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ – ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1922
«Μετά την εποποιΐα η κατάρρευση»
η γενική επίθεση του Τουρκικού Στρατού εξεδηλώθη τον μήνα Αύγουστο, με αποτέλεσμα την κατάρρευση του Μικρασιατικού Μετώπου, την σφαγή του Μικρασιατικού Ελληνισμού, την πυρπόληση και σφαγή της Σμύρνης. Στις 9 Σεπτεμβρίου ο Κεμαλικός Στρατός έμπαινε στη Σμύρνη. Σε όλη τη Μικρά Ασία διαδραματίζονταν σκηνές φρίκης. Ο Ελληνισμός καταστρέφονταν, ο Ελληνικός Στρατός υποχωρούσε από παντού και ο Αρχιστράτηγος Χατζηανέστης, άνθρωπος κακεντρεχής, εγωκεντρικός, κατά πολλούς ακατάλληλος να διοικήσει και Μεραρχία εν Πολέμω, ο Αρχιστράτηγος που διηύθυνε τις επιχειρήσεις από απόσταση 600 χιλιομέτρων, όταν ο αρχηγός του αντίπαλου Στρατού Κεμάλ είχε τον σταθμό διοικήσεως σε απόσταση βολής από τα ελληνικά πυροβόλα, παρέμεινε αδρανής απέναντι του μεγάλου ολέθρου.
Ο δε ύπατος αρμοστής, ο περιβόητος Στεργιάδης ο επικατάρατος (χειρότερη εκλογή και τοποθέτηση που μπορούσε να γίνει), πρόσωπο αμφιλεγόμενο, θηρίο ανήμερο, κακεντρεχής και μισάνθρωπος, άνθρωπος των Άγγλων και προσωπικός φίλος του Βενιζέλου, αδιαφορεί για την τύχη των Ελληνικών πληθυσμών. Φεύγει από την πόλη με την φροντίδα των Άγγλων, εγκαθίσταται στη Γαλλία και ζει άνετα ως συνταξιούχος των μυστικών υπηρεσιών της Αγγλίας.
Μιά πλήρης περιγραφή της εξόντωσης των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του ολοκαυτώματος της Σμύρνης θα χρειαζόταν τόμους ολόκληρους. Σκηνές απόγνωσης και ολέθρου. Ένα θέαμα τρομακτικό. Τις σκηνές φρίκης της Σμύρνης, εθεώντο με απάθεια τα πληρώματα των ναυλοχούντων στην προκυμαία πλοίων. Οι σύμμαχοι και ιδιαίτερα οι Άγγλοι κατά τας τραγικάς εκείνας στιγμάς, επέδειξαν ανήκουστον αναισθησίαν. Ο κυνισμός στο αποκορύφωμά του. Η Ιωνική τραγωδία δεν γράφτηκε με αίμα μόνο στη Σμύρνη. Αμέτρητοι είναι οι τόποι μαρτυρίου των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.
Η φρικιαστική τραγωδία της Σμύρνης και ο ξεριζωμός του Ελληνισμού, έγινε βάσει προδιαγεγραμμένου σχεδίου της ανωτάτης Τουρκικής ηγεσίας και του Κεμάλ. Ο ολοκληρωτικός εκτουρκισμός  θα  πραγματοποιηθεί  με   σφαγές   και κατατρομοκράτηση. Για πρώτη φορά από το 2.000 π.Χ. θα παύσει να υφίσταται Ελληνισμός στη Δυτική Μικρά Ασία.

ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ-ΠΕΡΝΑ ΣΤΗΝ ΑΘΑΝΑΣΙΑ
Η μοναδική αρχή που έμεινε στη Σμύρνη, ήταν ο Ιεράρχης Χρυσόστομος. Βρήκε τον θάνατο ενός γενναίου άνδρα κι ενός πιστού στο ποίμνιο ιεράρχη. Δίκαια μένει στη μνήμη όλων των Μικρασιατών σαν η κορυφαία, η άσπιλη μορφή της τραγωδίας που έζησαν. Τον παρώτρυναν να φύγει. Αρνείται. Το καθήκον μου είναι να μείνω με το ποίμνιό μου. Ο όχλος ρίχνεται στον ολύμπιο ιεράρχη, τον χτυπά με πέτρες, με ξύλα, με σίδερα. Του ξεριζώνει τα άχραντα γένεια. Του βγάζουν τα μάτια. Δεν παρακαλεί, δεν λυγίζει, πέφτει ανίκητος νεκρός και γίνεται θρύλος και ιδέα. Ο Σμύρνης Χρυσόστομος ανήκει πιά στην αθανασία της ιστορίας. Στο Πάνθεο των ηρώων. Την ίδια τύχη με τον Χρυσόστομο είχαν και οι Μητροπολίται Κυδωνιών Γρηγόριος και Μοσχοννησίων Αμβρόσιος, σφαγιασθέντες και μαρτυρήσαντες.
Στην ιερά μνήμη του Εθνομάρτυρος Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου Καλαφάτη, ηρωϊκώς πεσόντος επί των επάλξεων της Πίστεως και Πατρίδος αφιέρωσα ένα πολυσέλιδο, εμπεριστατωμένο και περισπούδαστο άρθρο, το οποίο δημοσίευσα στην εφημερίδα Ορεστίδα που εκδίδεται στο Άργος Ορεστικό.

Ο ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Ο Μικρασιατικός Ελληνισμός διώχτηκε από την πατρώα γη. Ο Γάλλος ιστορικός Driou ανεβάζει σε δεκάδες χιλιάδες τους σφαγμένους από τα τουρκικά πογκρόμ που ακολούθησαν. Το ξερίζωμα είναι χειρότερο από τον θάνατο. Πληρώσαμε βαριά τους πολιτικούς τυχοδιωκτισμούς και την υποτέλεια στους Βρετανούς.

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
Οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες, οι αιώνιοι ακρίτες, θωράκισαν την Μακεδονία και τη Θράκη. Οι Ίωνες και οι Πόντιοι με μιά πλούσια πολιτισμική και Εθνική παράδοση συνέβαλαν τα μέγιστα στην ενδυνάμωση της Εθνικής συνείδησης και χρέους, της οικονομίας και του πολιτισμού. Μικρασιάται ήταν και οι πρωτεργάται της Επανάστασης του 1821 Αλέξανδρος και Δημήτριος Υψηλάντης.
Οι θετικές αλλαγές της άφιξης των προσφύγων εντοπίζονται σε διάφορες πτυχές του Εθνολογικού, οικονομικού και κοινωνικού βίου. Μεγάλη επίσης η συμβολή των προσφύγων στον πνευματικό τομέα. Επιστήμονες, διανοούμενοι, δημοσιογράφοι, στρατιωτικοί και άλλες κατηγορίες πνευματικών ανθρώπων, λάμπρυναν με την παρουσία τους το πνευματικό στερέωμα, το Πάνθεον των Ελληνικών γραμμάτων.
Αναφέρω ενδεικτικά:
Τον Αρχαιολόγο Μανώλη Ανδρόνικο, τον ιστορικό Καρολίδη, τον παιδαγωγό Γληνό, τον Νομπελίστα ποιητή Σεφέρη, τον Ακαδημαϊκό Ηλία Βενέζη, τη Διδώ Σωτηρίου, τον Δημήτρη Ψαθά, τον Κάρολο Κουν, τον Μανώλη Καλομπίρη, τον νικητή των πολέμων 1912-1918 Αρχιστράτηγο Παρασκευόπουλο.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ο Κεμάλ ξερίζωσε με τη φωτιά, το σίδερο, τη σφαγή, το διωγμό, τα μαρτύρια και τέλος την ανταλλαγή κάθε τι το Ελληνικό από τη Μικρά Ασία. Από 700.000 ομήρους που πιάσανε οι Τούρκοι μόλις 130.000 γλύτωσαν το θάνατο. Και από τότε η ελπίδα έσβησε. Δεν επέζησαν ούτε ο μαρμαρωμένος Βασιλιάς, ούτε η μισοτελειωμένη λειτουργία στην Αγιά  Σοφιά, κι ούτε είχε πιά νόημα η μεγάλη ιδέα, το πάλι με χρόνια με καιρούς.
Το μόνο που απέμεινε πιά για τον Ελληνισμό είναι μιά ιστορική ανάμνηση, είναι οι Χαμένες ή ξεχασμένες Πατρίδες. Κι’ αυτές ζούνε ακόμα στις μνήμες των ανθρώπων της δικής μου γενιάς. Όταν κι αυτή θα πάρει το δρόμο που δεν έχει γυρισμό, τότε οι Χαμένες Πατρίδες θα γίνουν αναμνήσεις, Ιστορία.
Οι λαοί που λησμονούν την ιστορία τους δεν έχουν μέλλον. Γι’ αυτό και η αναγνώριση της 14ης Σεπτεμβρίου από την Ελληνική Πολιτεία δεν είναι πράξεις εκδικήσεως, μισαλλοδοξίας ή επιθετικότητος. Είναι μήνυμα και δίδαγμα για το αύριο.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ

1.      Η ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Αφηγήσεις – Ντοκουμέντα – μελετήματα του Κώστα Φωτιάδη, Εκδόσεις: ΠΕΛΛΑ, Τόμοι Α΄ και Β΄.

2.      ΝΕΩΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ 1826-1974
του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΡΟΥΣΣΟΥ, Τόμος 6.

3.      ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ 1918-1923
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΚΟΡΟΝΤΖΗ, ΑΘΗΝΑΙ 1988



: πίνακας από τον Α΄ τόμο του Έργου του Κώστα Φωτιάδη, η Μικρασιατική Καταστροφή.  ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΛΛΑ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: