ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΠΛΟΥΤΑΡΧΟ

Ο κ. Πάγκαλος κορυφαίο στέλεχος της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου και σήμερα αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Παπαδήμου με παλαιότερες δηλώσεις του στα ΜΜΕ, που προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων, σχεδόν δικαιολογεί τις – πάσης φύσεως – ανομίες των πολιτών, εφ’ όσον αυτές αξίωναν οι ψηφοφόροι τους. Αυτός όμως είναι ο ρόλος και η αποστολή των πολιτικών, δηλαδή να εξυπηρετούν τους ψηφοφόρους, ώστε να έχουν βέβαιη την επανεκλογή τους και όχι να υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον; Δυστυχώς αυτή την αντίληψη επώασε η κουλτούρα των κυβερνήσεων μετά το 1981.

Αυτές οι θλιβερές σκέψεις με κυρίευσαν όταν διάβαζα ένα χωρίο από τον γηραιό, εκ Χαιρωνείας, Πλούταρχο.

Στην βιογραφία του, λοιπόν, για τον Ηπειρώτη Βασιλέα Πύρρο (318 – 372 π.Χ.), αναφέρεται σ’ ένα περιστατικό κατά το οποίο ο βασιλεύς Πύρρος επιχείρησε, κατά την εκστρατεία του στην Ιταλία, να δωροδοκήσει τον Ρωμαίο Πρέσβη Γάιο Φαβρίκιο, ο οποίος «ως ανδρός αγαθού και πολεμικού πένητος δ’ ισχυρώς» (άνδρας συνετός, γενναίος αλλά πολύ φτωχός). Επειδή απέτυχε, προσπάθησε να τον τρομάξει με την αιφνίδια εμφάνιση ελέφαντα. Πάλιν απέτυχε.

Έτσι απευθυνόμενος προς αυτόν, ο Ρωμαίος Πρέσβης, είπε λίαν ειρωνικά: «Ούτε χθες με το χρυσίον εκίνησεν, ούτε σήμερον το θηρίον» (ούτε χθες ο χρυσός μου έκαμε εντύπωση, ούτε σήμερα το θηρίο).

Έτσι λοιπόν, με το περιστατικό αυτό, ο Πλούταρχος διατύπωσε τις δύο απαραίτητες και διαχρονικές ιδιότητες, που πρέπει να διαθέτει ο πολιτικός. Έντιμη διαχείριση του δημοσίου χρήματος, και βεβαίως, το αυτονόητο, να μην δωροδοκείται, να προτάσσει δηλαδή το δημόσιο συμφέρον, το οποίο δεν ταυτίζεται με τα προσωπικά ή συντεχνιακά συμφέροντα των ψηφοφόρων του. Ακόμα να μην τρομοκρατείται, δηλαδή στα «καθ’ ημάς» να μην υποκύπτει σε αιτήματα, κάτω από τον φόβο της μη επανεκλογής του.

Ίσως βεβαίως αυτή η αντίληψη του Πλούταρχου, να θεωρείται από τους πολιτικούς που εξέθρεψε η μεταπολίτευση όχι μόνο γραφική και παρωχημένη, αλλά ακόμα και… βλακώδης.

Έτσι και ο αείμνηστος Τζών Κέννεντυ, εμπνεόμενος από τους παράλληλους βίους του Πλούταρχου, στην «σκιαγραφία των γενναίων» επαινεί τους Αμερικανούς πολιτικούς που δεν υπέκυψαν στον λαϊκισμό και τις πιέσεις των ψηφοφόρων, αλλά υπερασπίστηκαν, εις βάρος της πολιτικής τους σταδιοδρομίας, το δημόσιο συμφέρον.