ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ ΑΡΘΡΑ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΤΟΠΟΥ

ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΤΟΠΟΥ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ:

α)   Είναι το σύνολο των υλικών, πνευματικών, τεχνικών επιτευγμάτων και επιδόσεων, που είναι αποτέλεσμα των δημιουργικών δυνάμεων και των ικανοτήτων του ανθρώπου και που εκφράζεται ιστορικά στους τόπους και στις μορφές οργάνωσης και δράσης της κοινωνίας, καθώς και στη δημιουργία ( υλικών και πνευματικών ) αξιών: 

β) Το σύνολον των πνευματικών και καλλιτεχνικών επιδόσεων και επιτευγμάτων του ανθρώπου ( τέχνες, επιστήμες, θεσμοί, δίκαια, θρησκεία, ήθη και έθιμα κλπ ), πνευματικός πολιτισμός, κουλτούρα. 

γ)   Είναι και το σύνολον των υλικών συνθηκών της ζωής του ανθρώπου που διαμορφώθηκαν και εξελίχθηκαν μέσω της τεχνικής και της επιστημονικής προόδου : τεχνικός πολιτισμός .

Η ανάγνωση και η γραφή υπήρξαν ένα τεράστιο βήμα του ανθρώπου στην ανάπτυξη του πολιτισμού.

ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΔΥΤΙΚΟΣ – ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, ΤΩΝ ΑΙΓΥΠΤΙΩΝ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ Κ.Λ.Π.

Η Αθήνα και η Ρώμη έβαλαν τα θεμέλια του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. Πολιτισμός επίσης είναι και το επίπεδο, ο τρόπος ζωής, η συμπεριφορά που αποκτιέται δια μέσου της παιδείας και της εκπαίδευσης. Η ΕΥΓΕΝΕΙΑ, Ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΣΥΝΑΝΘΡΩΠΟ είναι δείγματα πολιτισμού. Επίσης η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος είναι δείκτης πολιτισμού. Επίσης η κατανάλωση σαπουνιού, η καθαριότητα.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΣ:  αυτός που ανήκει και αναφέρεται στον πολιτισμό.

Πολιτιστικός:  αυτός που αφορά τον πολιτισμό και ειδικώτερα αυτός που ευνοεί, υπηρετεί και προωθεί την ανάπτυξη του πολιτισμού. Λέμε ότι οι πολιτιστικοί σύλλογοι συμβάλλουν στην πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου.

ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ:  που έχει ως στόχο ή ως αποτέλεσμα τον εκπολιτισμό, που συμβάλλει σ΄αυτόν. Το εκπολιτιστικό έργο του Μ. Αλέξανδρου.

ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ:   Η διαδικασία και το αποτέλεσμα του εκπολιτίζω. Μετάδοση ανωτέρου πολιτισμού σε χώρα ή λαό πολιτιστικά κατώτερο.

Παιδαγωγώ  σημαίνει ενισχύω και κατευθύνω την πνευματική και ψυχική ανάπτυξη του ατόμου ή του συνόλου, χρησιμοποιώντας διάφορα μέσα και μεθόδους με στόχο την ηθική και πνευματική ανάπτυξη ενός νέου κυρίως ατόμου.

 Ο πολιτισμός, υπό την ευρύτερη έννοια του όρου, γεννιέται, αναπτύσσεται και βελτιώνεται σταδιακά υπό την αιγίδα, υπό το κράτος και υπό οιονδήποτε πολιτικό σύστημα πλην της Δικτατορίας. Ωρισμένα όμως είδη πολιτισμού, δεν αναπτύσσονται από οποιοδήποτε άλλο πολίτευμα, δηλαδή την Βασιλεία, την αριστοκρατία, την τιμοκρατία[1] ή την τυραννίδα, αλλά μόνο υπό δημοκρατικό πολίτευμα και μάλιστα τύπου Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Κατά την Αθηναϊκήν Δημοκρατίαν και μόνον γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν ο πολιτικός λόγος ως θεωρία. Ο πολιτικός λόγος παρουσιάζεται πρώτα σε θεατρικά έργα, έπειτα στη φιλοσοφία, σε λόγους και πολιτικά (δημοσιογραφικά) φυλλάδια κλπ. Το αττικό θέατρο συνδέθηκε με την πολιτική και δια μέσου των τραγωδιών και κωμωδιών, οι ποιηταί τους απηύθυναν στους συμπολίτες τους μηνύματα διαφόρων μορφών.

Ο ρόλος της αττικής κωμωδίας διαφέρει από τον πολιτικό ρόλο της αττικής τραγωδίας. Ο κωμικός ποιητής που θέλει να εκφρασθή με την τέχνη του, σκώπτει, διακωμωδεί, γελοιοποιεί πολιτικά πρόσωπα, πολιτικές πράξεις, πολιτικές πρακτικές ή κοινωνικές καταστάσεις, πολιτικούς θεσμούς πολιτικές ιδέες.(Κρατίνος, Αριστοφάνης).

Η τραγωδία προσεγγίζει τα προβλήματα των κοινωνικών και πολιτικών σχέσεων δια μέσου αναφορών σε ηθικές αξίες και σε παρεμβάσεις υπερκοσμικών δυνάμεων. Κορυφαίοι τραγικοί ποιηταί οι Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευρυπίδης.

Εύλογα λοιπόν τίθεται το ερώτημα: Γιατί μόνον επί Αθηναϊκής Δημοκρατίας και σε συνάρτηση με αυτήν γεννήθηκαν νέα γραμματειακά είδη, όπως η ΤΡΑΓΩΔΙΑ , το ΣΑΤΥΡΙΚΟ ΔΡΑΜΑ , η ΚΩΜΩΔΙΑ , η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ( ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ) ΔΟΚΙΜΟΓΡΑΦΙΑ κλπ, τα οποία είδη – με εξαίρεση το σατυρικό δράμα – συνέδραμαν μέσα στα ίδια χρονικά όρια στην εύρυθμη λειτουργία της Δημοκρατίας; Γιατί οι ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ, όπως η ΛΑΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ, η ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ και η ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ που είναι το ελάχιστο των θεμελιωδών χαρακτηριστικών της Δημοκρατίας, έγιναν ουσία και πραγματικότητα στην Αθήνα από το έτος 508 π.χ. Ο λαός ήταν ο κυρίαρχος , η λαϊκή κυριαρχία ανήκε στον Δήμο που την ασκούσε άμεσα, χωρίς παρεμβολή αντιπροσώπων, χωρίς όρια και χωρίς διακοπές.

Όλοι οι ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΠΟΛΙΤΑΙ, απεφάσιζαν κατά πλειοψηφίαν με ψηφίσματα για όλες τις δημόσιες υποθέσεις. Όλοι οι Αθηναίοι πολίται απεφάσιζαν τι ευνοεί, τι υπηρετεί, τι προωθεί την ανάπτυξη του πολιτισμού και διόριζαν τα κατάλληλα πρόσωπα στις επίκαιρες θέσεις, γεγονός που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη σημερινή πραγματικότητα όπου οι αδαείς περί τον πολιτισμό και τα πολιτιστικά κάποιου τόπου, διορίζουν κατά κανόνα πρόσωπα άσχετα με το αντικείμενό τους. Πλέον αυτών, οι Αθηναίοι πολίται ήλεγχαν τους άρχοντες και τα ασκούντα Διοίκησιν πρόσωπα δια την ορθήν και ομαλήν λειτουργίαν του ανατιθεμένου εις αυτούς έργου.

Η ισότητα των πολιτικών δικαιωμάτων εξεφράζετο: 

α) με την Ισονομία (« πολιτική ισότητα δια του νόμου » ή «ίση διανομή του νόμου », ή « ίση συμμετοχή στην εξουσία »). 

β) με την Ισοπολιτεία (« την ισότητα των πολιτών απέναντι στους νόμους »  και

γ)  με την Ισηγορίαν («την ισότητα του λόγου»).

Η ισηγορία έχει μεγάλη σημασία, αξίζει την προσοχή και το ενδιαφέρον μας, διότι σαν γεγονός είναι αξιόλογο. Το δικαίωμα του λόγου εδίδετο σε όλους τους πολίτες. Η ισηγορία ως δικαίωμα συμμετοχής στα πολιτικά και πολιτιστικά δρώμενα ενός τόπου είναι το οξυγόνο της λειτουργίας των θεσμών.

Την ανεξαρτησία των δικαστών  έθεσαν για πρώτη φορά σε εφαρμογή οι αρχαίοι Αθηναίοι. Οι δικασταί Αρεοπαγίται , Εφέται ή Ηλιασταί άρχοντες δικασταί δεν ελάμβανον οδηγίες από άλλη αρχή, ούτε έδιδαν λογαριασμό σε καμμία αρχή. Υπόλογοι ήταν ενώπιον του λαού !

Σήμερα την πολιτική, την πολιτιστική, την πνευματική, την ηθική, την παιδαγωγική κλπ. διαμόρφωση της κοινής γνώμης την ασκεί μεθοδικά, με έμμεσο και άμεσο τρόπο η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ. Η τηλεόραση κρατική ή ιδιωτική καθοδηγεί μεθοδικά και συστηματικά κάθε προσπάθεια που θα έχει ως αποτέλεσμα την πρόοδο ή οπισθοδρόμηση, συνήθως όμως σε ξεπερασμένες αντιλήψεις και πρακτικές.

Υποδεικνύει το σύνολο των κανόνων μιας τοπικής κοινωνίας που καθορίζουν την συμπεριφορά των ατόμων με βάση το κοινωνικά αποδεκτό ως ορθό, ως το καλό και το κακό. Στις κατ΄ επίφασιν δυτικές δημοκρατίες, όπως και η Ελληνική, η εξουσία ελέγχει την κοινή γνώμη με τελεσφόρα όπλα για την χειραγώγηση και διαπαιδαγώγηση των ανθρώπων. Χρησιμοποιεί τα ηλεκτρονικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης    ( ΜΜΕ ). Οι ιδιοκτήται των ΜΜΕ  προσαρμόζουν τα προγράμματα των σταθμών τους – πολιτικά – πολιτιστικά, ενημερωτικά, μορφωτικά, ψυχαγωγικά – στα δικά τους συμφέροντα, γι’ αυτό θα ήταν μεγάλη αφέλεια να πιστέψει κανείς πως υπάρχει ελεύθερη και ανεπηρέαστη κρατική ή ιδιωτική τηλεόραση. Αντίθετα είναι απόλυτα εξαρτημένη από ισχυρά οικονομικά κέντρα και σε τοπικό επίπεδο, από ένα τοπικό κατεστημένο, δηλαδή μια κλειστή ομάδα διαφόρων ατόμων, που κατορθώνουν από τις καίριες θέσεις που κατέχουν στους διαφόρους τομείς της δημόσιας ή ιδιωτικής ζωής, να ελέγχουν κάθε εξέλιξη.

Ελευθερία και ανεξαρτησία των τηλεοπτικών μέσων σημαίνει δυνατότητες πρόσβασης στη σωστή και αντικειμενική πληροφόρηση, μόρφωση και σε ό,τι συμβάλλει θετικά και αποτελεσματικά στον πολιτισμό του τόπου και της τοπικής κοινωνίας.

Όταν η θεμελιώδης αρχή της Δημοκρατίας, η Ισηγορία, δηλαδή η ισότητα του λόγου, το αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε πολίτη να συμμετέχει στις τηλεοπτικές εκπομπές και σε ομάδες ατόμων που συζητούν και εξετάζουν σε δημόσιες εμφανίσεις τους ορισμένα θέματα   ( ΠΑΝΕΛ ), παραβιάζεται σκόπιμα από τα κακοαναθρεμμένα, άμουσα και ανιστόρητα παπαγαλάκια της δημοσιογραφίας κατά τρόπον ωμόν, αντιβαίνοντα σε στοιχειώδεις κανόνες συναισθηματισμού και ηθικής, τότε η πληροφόρηση και η ενημέρωση είναι στρεβλές, ελλειπείς και παρουσιάζουν παραλείψεις. Όταν πρόσωπα χωρίς την ευρύτερη πνευματική παιδεία, χωρίς να διαθέτουν σχετική καλλιτεχνική παιδεία, που δεν γνωρίζουν ιστορία και τα μεγάλα Ελληνικά και παγκόσμια ιστορικά γεγονότα, που έχουν παντελή άγνοια της πολιτικής και της πολιτικής Ελληνικής ιστορίας, χωρίς την απαιτούμενη ηθική και ψυχική καλλιέργεια, χωρίς ψυχικό μεγαλείο, κατευθύνουν τις συνειδήσεις των πολιτών, τότε μοιραία το πολιτικό, πολιτιστικό και πολιτισμικό επίπεδο ενός τόπου, μιας κοινωνίας θα βρίσκεται στο στάδιο της παρακμής.

Εν κατακλείδι :  Έχω την γνώμη, ότι για την σταδιακή μείωση της ακμής του πολιτισμού, του πολιτισμικού επιπέδου ενός λαού και τόπου, την καθυστέρηση της ανάπτυξης των πνευματικών αυτού επιδόσεων, και για την κοινωνική, πολιτική και οικονομική καχεξία, την πρωταρχική ευθύνη έχει η ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ και μετά η πολιτεία, οι οργανισμοί τοπικής Αυτοδιοίκησης, Σύλλογοι και Σωματεία, τα άτομα.

---

[1] Σ.Σ. Τιμοκρατία είναι το πολίτευμα, κατά το οποίο τα πολιτικά αξιώματα κατανέμονται αναλόγως της περιουσίας των πολιτών.