Ο ΨΕΥΤΟΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ Ή ΜΠΑΣΤΑΡΔΕΜΕΝΟΣ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ - ΜΙΑ ΑΚΡΩΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ -

Μ Ο Ν Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

ΜΙΑ ΑΚΡΩΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ

Ο   Ψ Ε Υ Τ Ο Σ Ο Σ Ι Α Λ Ι Σ Μ Ο Σ

Ή

ΜΠΑΣΤΑΡΔΕΜΕΝΟΣ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

Ποτέ το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν ένα αυθεντικό Σοσιαλιστικό κόμμα εμπνευσμένο από τα οράματα και τις διαχρονικές αξίες των Αρχών του Σοσιαλισμού για μια καλύτερη, δίκαιη, αξιοκρατική και ευημερούσα κοινωνία.

Παρά το ότι το ΠΑΣΟΚ ισχυρίζεται ότι είναι Σοσιαλιστικό κόμμα και ο πρόεδρός του μάλιστα είναι πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, ακόμη και σήμερα που η χώρα μας κατέρρευσε οικονομικά και όχι μόνον, αφού η κυβέρνηση του ΠαΣοΚ εκχώρησε μέρος της Εθνικής μας Κυριαρχίας στα διεθνή Τραπεζικά μονοπώλια,  ο πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος, δεύτερος θεσμικός πολιτειακός παράγοντας, υπουργοί της κυβέρνησης και υψηλόβαθμα κομματικά στελέχη πρώτης γραμμής, διατυπώνουν τις σοσιαλιστικές ευαισθησίες τους, που κατά ένα περίεργο τρόπο αφορούν επώδυνα και σκληρά οικονομικά μέτρα μόνον κατά των ασθενέστερων οικονομικά κοινωνικών τάξεων και συνεχίζουν πάντα τις αλόγιστες σπατάλες και άσκοπες οικονομικές παροχές και διορισμούς στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Ένας καταξιωμένος δημοσιογράφος της Κομμουνιστικής Αριστεράς, ο αείμνηστος Πότης Παρασκευόπουλος, σε άρθρο του στην εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», της οποίας ήταν σύμβουλος έκδοσης, που δημοσιεύτηκε την 16/10/1995, έγραψε μεταξύ άλλων και τα εξής για το ΠαΣοΚ και τον αρχηγό του αείμνηστο Ανδρέα Γ. Παπανδρέου:

«Ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν έχει συγκεκριμένη και σαφή ιδεολογία. Επιδίωξή του ήταν η κατάκτηση και η άσκηση της εξουσίας. Ιδεολογίες, πολιτικές και προγράμματα, τα προσάρμοζε στη μόνιμη αυτή επιδίωξή του. Προτιμούσε το μπαλκόνι από το βήμα της Βουλής. Και τον ηγεμονισμό από τις δημοκρατικές και κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Έβλεπε την πολιτική μόνο ως άσκηση της εξουσίας. Από τα πρώτα πολιτικά του βήματα. Λειτουργούσε ως ηγεμόνας και λιγότερο ως κοινοβουλευτικός πολιτικός. Ήταν περισσότερο δημεγέρτης και λιγότερο πολιτικός. Τον λάτρεψαν πολλοί. Και ακόμη περισσότεροι τον αποδέχτηκαν. Δεν αγάπησε κανέναν. Μόνο την εξουσία. Και ό,τι τον οδηγούσε σ’ αυτήν. Διέγραφε και εκμηδένιζε πιστούς συνεργάτες του για μόνο το λόγο ότι δεν αποδέχονταν την αυθεντία του. Στη δεκαετία του ’30 θα ανακηρυσσόταν σε δικτάτορα. Στη δεκαετία του ’80 λειτουργούσε ως ηγεμόνας».

Ο Ανδρέας Παπανδρέου εγκατέλειψε την Αμερική και την επιστημονική του καριέρα με μεσσιανική εμφάνιση στην πολιτική σκηνή για το όραμα της εξουσίας. Ήταν το νέο ξεκίνημά του στη ζωή για τη διακυβέρνηση της Ελλάδας. Ένα σχέδιο φιλόδοξο. Το έθεσε σε εφαρμογή με τόλμη, με πολιτική φαντασία και επιτυχείς τακτικές κινήσεις που ανέδειξαν τα χαρισματικά ηγετικά προσόντα του.

Όπως γράφω και σε άλλο ανάλογο κείμενό μου, τα ηγετικά στελέχη και όχι τα εκατομμύρια των Ελλήνων που εμπιστεύτηκαν το ΠαΣοΚ, σκόπευαν την εξουσία και τα εκ της εξουσίας οφέλη, πλούτο, δόξα, κοινωνική, οικονομική και πολιτική καταξίωση. Άνθρωποι κάθε είδους συνέρρευσαν στο Κίνημα. Είχαν πολύ διαφορετικό παρελθόν και ιδέες και πλην των ιδεολόγων και αγωνιστών της Δημοκρατίας, οι οποίοι όταν διαπίστωσαν την αλήθεια, είτε αποχώρησαν από τις τάξεις του οικειοθελώς, είτε διαγράφηκαν, όπως π.χ. τα στελέχη της Δημοκρατικής Άμυνας και άλλοι. Οι περισσότεροι είχαν ένα κοινό στοιχείο. Πολυσυλλεκτικό κόμμα, ζητούσαν – και βρήκαν – το προσωπικό τους συμφέρον, με διάφορες μορφές. Κοινωνική υπόσταση, οικονομική εξασφάλιση – συχνά προκλητική και σκανδαλώδη – την ηδονή της εξουσίας. Αδιάψευστα παραδείγματα: ο Άκης Τσοχατζόπουλος, ο Τάσος Μαντέλης, ο Τσουκάτος και εκατοντάδες άλλοι.

Το κέντρο της εξουσίας άπλωσε το ΠαΣοΚ σαν πλοκάμια ή επέκταση αναρριχητικού φυτού προς όλες τις πλευρές. Οριζοντίως και καθέτως, τα συνδικάτα, οι συντεχνίες και οι κλαδικές με τους κομισάριους, διείσδυσαν παντού σε κάθε μορφή δραστηριότητας, γενόμενοι κράτος εν κράτει, συγκυβερνώντας και απομυζώντας την χώρα.

Ο κεντρικός πυρήνας του ΠαΣοΚ ήταν η εξουσία. Χωρίς αυτήν, αιφνιδίως, όλα τα πλοκάμια αντιλαμβάνονται ότι δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Δεν προσδοκούν τίποτε πλέον από την ιδιότητά τους ως ΠαΣοΚ.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες επανέρχεται στην επιφάνεια σήμερα, αδήριτο και καταλυτικό, το κίνητρο εκείνο που οδήγησε τους εναπομείναντες μετά τις εκκαθαρίσεις και παραιτήσεις στο ΠαΣοΚ κατά την ίδρυσή του. Το προσωπικό συμφέρον ενός εκάστου. Τίποτε δεν ακούσαμε στις αντιπαραθέσεις για συγκρούσεις ιδεών, «δρόμους» για το Σοσιαλισμό και άλλα ηχηρά και εντυπωσιακά εκφραστικά σχήματα με τα οποία τόσοι έκαναν καριέρα (ως ακαδημαϊκοί αλλά και απατεώνες καταχραστές του κοινού ποινικού δικαίου). Τίποτε εκτός από την γυμνή προσωπική φιλοδοξία.

Αυτό το ΠαΣοΚ διέψευσε παταγωδώς τις ελπίδες και προσδοκίες όλων μας για ένα Σοσιαλισμό, όπως τον είχαν χαράξει και τον άνοιξαν αγωνιζόμενοι με προσωπικές θυσίες για πρόοδο, κοινωνική Δικαιοσύνη κλπ οι σκαπανείς του Ελληνικού Σοσιαλιστικού Κινήματος.

Υποστηρίζω, εδώ και πολλά χρόνια, ότι από τα τέλη της δεκαετίας του ’60, έχει σταδιακά διαμορφωθεί ένας νέος ελληνικός «ανθρωπότυπος», ο «homo neograecus» κατά την καθιερωμένη λατινική ονομασία των ειδών.

Το υπόβαθρο του ανθρωπότυπου αυτού ήταν ήδη από αρχαιοτάτων χρόνων σαθρό, λόγω του «άναρχου» χαρακτήρα των κατοίκων αυτού του τόπου. Έτσι η παραβατικότητα των Ελλήνων συνεχίστηκε και μετά την ίδρυση του ανεξάρτητου Νεοελληνικού Κράτους και ο βαθμός αποδοχής του δικαιακού πλαισίου που τους επιβλήθηκε κατά καιρούς, από την περί δικαίου κοινωνική τους συνείδηση, παραμένει ένα από τα ανοιχτά ακόμη θέματα έρευνας για νομικούς και κοινωνιολόγους. Παρά το γεγονός ότι είμαστε ένα κοσμοϊστορικό έθνος, συγκρινόμενοι ως κράτος με τα αντίστοιχα δυτικοευρωπαϊκά αλλά και πολλά γειτονικά, υστερούσαμε πάντοτε στο επίπεδο της νομιμότητας και κοινωνικής ποιότητας. Τα φαινόμενα αυτά εξελίχθηκαν μετά το 1981, την λεγόμενη «Μεταπολίτευση», ανεξέλεγκτα. Παρά τα τεράστια οφέλη της στη διαμόρφωση μιας σύγχρονης και κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, στο κοινωνικό επίπεδο εμφανίστηκαν φαινόμενα κατάλυσης των δομών μιας ιεραρχημένης κοινωνίας και αλλαγής των προϋπαρχόντων κανόνων κοινωνικής αλληλεπίδρασης.

Είχε κατ’ αρχήν ήδη καταλυθεί από το 1967 ο σεβασμός της ιεραρχίας στο πιο ιεραρχημένο τμήμα του Κράτους, στις Ένοπλες Δυνάμεις. Όταν συνταγματάρχες και λοχαγοί ξήλωναν την 21^η Απριλίου τις επωμίδες των ανωτέρων τους, επέφεραν ανεπανόρθωτη ζημιά στο κύρος όχι μόνο του Στρατού αλλά και κάθε ένστολου Έλληνα. Από κει αρχίζει, στα επόμενα μεταδικτατορικά χρόνια, η αδυναμία αποκατάστασης του κύρους της Αστυνομίας με το ήδη βεβαρημένο από τα χρόνια της μετεμφυλιακής καταστολής παρελθόν της. Από τότε πάψαμε να αστυνομευόμαστε (με την καλή έννοια του όρου) όπως σε ανάλογες πολιτιστικού και οικονομικού επιπέδου ευρωπαϊκές χώρες.

Στη συνέχεια καταλύθηκε η ιεραρχία στα ΑΕΙ, αρχικά με την «ασυλία», από το 1974 και μετά, των κομματικών φοιτητικών νεολαιών και αργότερα με τον περίφημο πρώτο «Νόμο Πλαίσιο» (Ν. 1268/82) και την εμπλοκή τους στην εκλογή και των πρυτανικών ακόμη αρχών.

Οι προσωπικές σκέψεις που ακολουθούν πιθανώς απηχούν παρόμοιες πολλών Ελλήνων συνομιλήκων μου. Αυτό ελπίζω να συγχωρεί την παράθεσή τους. Η χρονική στιγμή που επέλεξε η Θεία Πρόνοια να μας φέρει στον κόσμο ήταν από μερικές πλευρές ατυχής, αλλά από άλλες ιδιαιτέρως απολαυστική. Για λίγα, σχετικώς, χρόνια έχασα την ευκαιρία να πολεμήσω στον Β΄ Παγκόσμιο κατά του Ναζισμού και στον Εμφύλιο κατά ποίας από τις δύο αλληλοσπαρασσόμενες Ελληνικές παρατάξεις; Αυτό το αισθάνομαι ως ένα είδος αναπηρίας και ζηλεύω αυτούς που πολέμησαν κατά του Φασισμού – Ναζισμού. Από την άλλη πλευρά, εάν είχα γεννηθεί λίγα χρόνια αργότερα θα είχα περάσει μία πιο διασκεδαστική νεότητα, θα γευόμουν τους καρπούς του ευδαιμονισμού και της καταναλωτικής κοινωνίας.

Τώρα φαίνεται πως η μοίρα μας επιφυλάσσει εκπλήξεις και μάλιστα δυσάρεστες και εθνοκτόνες. Ο λόγος είναι ότι η ανηθικότητα – ή αν προτιμάτε, ο αμοραλισμός πολλών πολιτικών των κομμάτων εξουσίας διέφθειρε τον υγιή ιστό του Έθνους. Τις ηθικές αρχές των «νοικοκυραίων» και αγροτών, διεγείροντας τις παλαιότερες ορέξεις για «πλιάτσικο» που είχαν αναπτυχθεί κατά την Τουρκοκρατία, όταν το κράτος ήταν ξένο και η εξουσία εχθρική.  

Είναι αναγκαίο να λεχθεί ότι η κοινωνική ποιότητα της χώρας επιβαρύνθηκε κυρίως μετά το 1981 κατά ανεπανόρθωτο τρόπο, από την από πολιτικής άποψης ωφέλιμη ενσωμάτωση στην πολιτική , κοινωνική και οικονομική ζωή του μεγάλου εκείνου τμήματος του ελληνικού λαού, της Αριστεράς, που είχε κρατηθεί μετεμφυλιακά στο περιθώριο, για πάνω από 30 χρόνια. Η μεν Δημοκρατία «βάθεψε» αλλά η κοινωνία εξαχρειώθηκε. Μερίδα της νέας Αριστεράς απεμπόλησε ενσυνείδητα τις λεγόμενες «αστικές αρετές», - πλην της ευζωΐας –, που δημιουργούν την λεγόμενη «αστική συνείδηση» και χαρακτηρίζουν τις προηγμένες δυτικές κοινωνίες. Τις ταύτισαν με την «αστική ιδεολογία», που κατά τους μαρξιστές δηλώνει ιδέες και θεωρίες που εξυπηρετούν την αστική τάξη και τον καπιταλισμό και απέδωσαν τον διωγμό τους ως «προλεταρίων» σ’ αυτήν. Οι «αστικές αρετές» όμως, δεν είναι ταξικό γνώρισμα και δεν προϋποθέτουν την ύπαρξη αστικής τάξης. Εξ άλλου στην Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ σημαντική άρχουσα, διαμορφωμένη και εμπεδωμένη αστική τάξη. Το μεγάλο πλεονέκτημα της χώρας ήταν και είναι πάντα η κοινωνική μας κινητικότητα. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που αναδείχτηκαν στην κοινωνία, στην πολιτική, στις επιχειρήσεις, στις επιστήμες ή στις τέχνες από «καταγωγή». Οι περισσότεροι, οι επιφανέστεροι και οι πιο δημιουργικοί προερχόντουσαν – μια, το πολύ δυο γενιές πίσω – από μικροαστικά αλλά και λαϊκά ή αγροτικά στρώματα, που με θυσίες των ίδιων, των γονιών και των δικών τους και με σκληρή εργασία ξεχώρισαν. Απέκτησαν όμως συγχρόνως και αστική συνείδηση, ακολουθώντας, λόγω κοινωνικής αλληλεπίδρασης, προηγηθέντα όμοια πρότυπα.

Από αυτές τις «αστικές αρετές», διαμορφώθηκαν οι θεωρίες του «Κοινωνικού Συμβολαίου» του Ρουσσώ, ως πρωταρχικού συστατικού της ανθρώπινης κοινωνίας. Οικειοθελής περιορισμός της επιδίωξης του «ιδίου» συμφέροντος προς χάριν του «κοινού», για την δημιουργία μιας οργανωμένης έννομης κοινωνίας και την προστασία της ατομικής ελευθερίας και της ευδαιμονίας των πολλών. Στην πράξη απαιτούσε τήρηση των νόμων και ορισμένων βασικών κοινωνικών αρχών και ηθικών εντολών, αποδοχή της ιεραρχίας, σεβασμός του δημοσίου χρήματος και της περιουσίας των άλλων, προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, κοσμιότητα στη συναναστροφή και εγκράτεια στο βίο.

Παρέλκει εδώ η περιγραφή του νέου αυτού ανθρωπότυπου ή η αναφορά σε πρόσωπα και πρακτικές σε όλα τα στρώματα της κοινωνίας και ειδικότερα στο πολιτικό προσωπικό και τα ΜΜΕ, που αγνόησαν τις παραπάνω αρχές και πρωτοστάτησαν τα τελευταία 30 χρόνια στην εξαχρείωση της νεοελληνικής κοινωνίας. Οι υπεύθυνοι για τις καθημερινά πλέον αποκαλυπτόμενες περιπτώσεις διαφθοράς, φοροδιαφυγής, κραυγαλέας επίδειξης πολλές φορές αναιτιολόγητου πλούτου, για τις πρωτοφανείς σε βιαιότητα πορείες και την χυδαιότητα της έκφρασης στον ιδιωτικό ή δημόσιο βίο, είναι πλέον αναγνωρίσιμοι.

Δεν είμαι ούτε προσκολλημένος στο παρελθόν ούτε αμέτοχος στις αλλαγές που επήλθαν τα τελευταία χρόνια στις κοινωνίες όλου του κόσμου. Αυτό που με ανησυχεί είναι η χωρίς μέτρο πρόβλεψης των αλλαγών αυτών από την δική μας. Αυτοί που μας κυβερνούν σήμερα ή θα μας κυβερνήσουν στο μέλλον και κηρύσσουν ήδη την λήξη της «Μεταπολίτευσης», θα αντιμετωπίζουν σε κάθε βήμα τον «homo neograecus». Η ευαγγελιζόμενη «επανίδρυση του Κράτους» δεν θα μπορέσει ποτέ να γίνει, αν παράλληλα εμείς οι ίδιοι, με την βοήθεια ορισμένων μέτρων, δεν αλλάξουμε, δεν αντιδράσουμε, δεν επαναστατήσουμε κατά των πολιτικών και του σάπιου, φαύλου και διεφθαρμένου πολιτικού και κοινωνικού συστήματος. Άλλως η Ελλάδα μας, η χώρα που διέδωσε τον πολιτισμό και τη δημοκρατία στην Οικουμένη, ΕΑΛΩ.